Dissipelskap in die Ou Testament
In die Ou Testament kry ons ’n hele paar voorbeelde van die verhouding tussen mense en hul dissipels. Lees hier meer oor dié voorbeelde en wat ons daaruit kan leer.
deur Philip Wepener
Dissipelskap is ’n praktyk wat ouer as die Nuwe Testament is. Reeds in die Ou Testament gaan hierdie praktyk alles daaroor om iemand te volg. Leermeesters (rabbi’s), leiers en profete het dissipels geneem en hulle opgelei tot die sukses van hul bediening. Die dissipels het by hulle geleer en saam met hulle gelewe, totdat die tyd gekom het dat hulle dieselfde onderrig/boodskap moet gaan uitdra en bevorder.
Voorbeelde van dissipelskap in die Ou Testament
Moses en Jetro
Lees Eksodus 2:16-22 en 18:1-27
Die verhouding tussen Moses en sy skoonpa Jetro was altyd iets besonders. Terwyl Moses die Israeliete na Kanaän gelei het, het hy groot verantwoordelikhede op sy skouers gehad. Jetro het Moses vaderlike raad gegee toe hy die groot verantwoordelikhede gehoor het wat sy skoonseun in die gesig staar. Jetro het vir hom gesê dat hy getroue dissipels moet uitkies om hom te help. Met hierdie vaderlike raad “het Moses na sy skoonpa geluister en alles gedoen wat hy gesê het” (Eksodus 18:24).
Jetro het ’n baie belangrike rol in Moses se lewe gespeel. As ’n priester van die Here het hy sy skoonseun wyse raad gegee en gehelp vir die lewenstaak wat vir hom as profeet voorlê.
Moses en Josua
Lees Numeri 27:12-30 en Deuteronomium 31:1-8
Gedurende Moses se lewe en leierskap in die woestyn het hy ’n jong dissipel gehad wat hom gevolg het (Eksodus 17:9-14; 24:13; 32:17). Sy naam was Josua. Josua was ’n oorlogsheld gewees wat die Here se troubeloftes geglo het (Numeri 14:14:6-10) en Hom gedien het (Josua 24:15).
Teen die einde van Moses se lewe het die Here hom beveel om Josua as opvolger en leier oor die Israeliete aan te stel. Moses het so gedoen en dan lees ons van Moses se laaste bemoediging aan Josua: “Wees dapper en sterk …” (Deuteronomium 31:7b).
Josua het saam met Moses gelewe. Moses het hom geleer om ’n regverdige lewe te lei en hom toegerus en geseën om sy leierskap in te neem.
Elia en Elisa
Lees 1 Konings 19:19-21 en 2 Konings 2:1-15b
Israel was in ’n verskriklike toestand gewees toe die Here Elia gestuur het om Elisa as profeet te salf (1 Konings 19:1-4, 18). Ná die gebeure by die berg Horeb (1 Konings 19:1-18) het Elia na Elisa gegaan en sy mantel oor hom gegooi, wat beteken dat Elisa gesalf is om Elia as profeet op te volg. Elisa het sy boerdery en gesin agtergelaat om Elia as sy dissipel te volg en hom te dien. Waar ook al Elia gegaan het, het Elisa saam met hom gegaan.
Elisa het Elia gevolg tot op die tyd dat Elia met ’n strydwa van vuur en perde na die hemel weggevoer is. Elisa het op sy versoek ’n dubbele deel van Elia se salwing ontvang en hom as ’n groot profeet van Israel opgevolg.
Wat tussen Elia en Elisa gebeur het was dissipelskap. Elisa het Elia gevolg. Elia het hom geleer en gelei sodat hy sy profetiese dienswerk kon opvolg. Elisa het toe voortgegaan met dit wat die Here deur Elia begin het.
Jeremia en Baruk
Lees Jeremia 32:12-16; 36:4-32; 43:3-6; en 45:1-2
Die profeet Jeremia het soveel lyding tydens sy bediening ondergang. Hy was vervolg, valslik beskuldig en was gereeld in die tronk (Jerermia 11:21; 37:18-21). Maar Jeremia het ’n getroue dissipel gehad wat hom gevolg en gehelp het. Sy naam was Baruk. Baruk was Jeremia se sekretaris gewees.
Wanneer Jeremia profesieë/boodskappe van die Here ontvang het, het hy dit aan Baruk gedikteer en hy het dit op boekrolle neergeskryf. Sodra die Here se woorde neergeskryf was moes dit voorgelees word. Jeremia was nie op tempelterrein toegelaat nie en hy het gereeld in die tronk gesit, daarom het hy Baruk gestuur om die Here se woorde voor te lees aan almal wat wou hoor.
Baruk het homself aan Jeremia toegewy. Die Here het Baruk gebruik om sy profeet se dienswerk by te staan en sý woorde aan die volk oor te dra.
Wat leer die Ou Testament ons oor dissipelskap?
Uit elkeen van die bostaande verhoudings kan ons iets leer van hoe dissipelskap werk. Dit het alles te doen met die “dissipel” wat ’n leermeester volg.
Dissipelskap is nie maklik nie. In die Ou Testament het die Here nooit die belofte van ’n voorspoedige sending gegee nie. Maar, Hy het beloof dat Hy altyd by sy kinders is (Josua 1:9).
Soms voel ons soos Elisa, dat ons ’n dubbele gees van ons wyse voorganger nodig het, as hy in 2 Konings 2:9 sê: “Mag daar tog ’n dubbele deel van u gees op my kom!”
Gelukkig kan ons verseker wees dat die Here ons met sy Heilige Gees gesalf het en deur sy wysheid leer en lei Hy ons in ons dissipelskap.
Gaan lees verder
Lees oor die dissipelskap tussen en oordink wat ons daaruit kan leer oor dissipelskap:
- Skoonma en skoondogter, Naomi en Rut (Rut 1:1-22; 3:1-5; 4:13-17)
- Eli en Samuel (1 Samuel 3:1-20)
- Dawid en Jonatan (1 Samuel 18:1-4; 19:1-7; 20:1-43)