Die verbond met Moses en die tien gebooie
In die verbond met Moses word die volk gemaan om volgens God se eise te leef. Dié eise word in die 10 gebooie saamgevat. Lees meer oor die Sinaïtiese verbond hier.
deur Barend van der Westhuizen
Die verbond wat die Here met Moses maak het verskillende name. Dit staan as die Sinaïtiese verbond bekend en word so benoem aangesien dit op die berg Sinaï gesluit is. Hierdie verbond is ook as die Mosaïse verbond bekend. God het hierdie verbond met sy volk Israel met Moses as middelaar van die volk gesluit. Hierdie verbond was gesluit nadat God sy verbondsvolk vanuit Egipte uit die mag van die Egiptenare bevry het. Volgens Eksodus 15 sing Moses ’n oorwinningslied oor God se magtige dade in die volk se lewe:
My krag en sterkte is die Here, en Hy was my redding. Hy is my God, en Hom sal ek vereer, die God van my vader, en Hom sal ek verheerlik.
Eksodus 15:2 (2020-vertaling)
Die detail van die Sinaïtiese verbond
In Eksodus 19 tot 24 leer ons dan in fyner besonderhede oor die Sinaïtiese verbond. Volgens Eksodus 19 is die volk van die HERE voor die berg Sinaï. God beveel dat niemand aan die berg moet raak of nader moet kom nie. Alleenlik Moses mag op die berg gekom het toe God hom uitroep.
Dit is dan volgens Eksodus 20 wat ons sien waar God die 10 gebooie aan Moses bekend maak waarvolgens sy volk Hom moet dien. Wanneer God die 10 gebooie aan Moses op die berg gee om aan die volk bekend te maak, dan is dit nie ’n nuwe verbond wat God sluit nie.
Vanaf die verbond met Abraham kan ons sien hoedat God met sy volk was en hulle onder sy versorgende hand bewaar het. Hy het volgens Deuteronomium 7 nie sy volk gekies omdat hulle die grootste onder die nasies was nie. Hy het hulle as die kleinste onder die nasies uitgekies om Hom te dien.
Die Sinaïtiese verbond as deel van die genadeverbond
Die Sinaïtiese verbond soos vervat in Eksodus 19 tot 24 is ook deel van die genadeverbond. God het sy volk uit Egipte bevry. Hy het hulle in die woestyn gelei. God was besig om hulle na die land wat Hy aan Abraham en sy nageslag beloof het te lei. Hierdie tydsgreep in Israel se geskiedenis by Sinaï is geen nuwe verbond nie, maar ’n voortsetting van die verbond met Abraham.
Waaroor gaan die Sinaïtiese verbond ?
Dié verbond gaan daaroor dat God se volk volgens sy eise behoort te leef. God wat die verbond met Abraham gesluit het, het gesê: “Ek sal julle God wees en julle moet my volk wees”. God het Israel uit Egipte bevry en eien hulle aan Homself toe. Hulle val onder sy almagtige toesig. Hy het hulle vir Homself afgesonder om vir Hom te leef.
Dit is dan met die wet wat Hy op Sinaï gee dat ons die tweesydige aard van die verbond sien. God het Israel uit Egipte bevry. Hy is hulle God, en nou moet hulle ook soos sy volk lewe. Israel moet nou heilig lewe. Israel moet volgens Eksodus 24:7 en 8 in hierdie verbondsverhouding sy eise uitleef. Dit is dan in die 10 gebooie waar Israel die Here se wil vir hulle lewe leer ken. Volgens Eksodus 24:1-3 verklaar Israel dat hulle die Here sal dien.
Moses het toe al die gebooie en bepalings van die Here aan die volk gaan bekend maak. Hulle het soos een man gesê: “Ons sal alles doen wat die Here beveel het.”
Eksodus 24:3
Eksodus 24 beskryf die sluiting van die Sinaïtiese verbond
Volgens Eksodus 24:6-8 lees ons dat Moses bulle moes laat slag. Hy moes helfte van die bloed teen die altaar uitgooi en ’n ander helfte in bakke. Hierdie bloed dui op die verhoudingsband wat die volk met God het en wat deur God tot stand gebring is.
Eksodus 25:5 dui dat Israel brandoffers en maaltydoffers gebring het om die werkliheid van die verbond te erken. Hierdie offers dui daarop dat Israel in ’n versoende verhouding met God mag staan. ’n Verhouding waar Israel in gehoorsaamheid en vrede met God wil leef.
Wat is die implikasie van die Sinaïtiese verbond?
God het Israel as sy eiendomsvolk gekies. Hulle behoort aan God. Israel moet nou God alleen as hulle Here dien en aanbid. Hulle moet nou as sy volk lewe en dit is wanneer hulle volgens die 10 gebooie van Eksodus 20:1-17 leef. Deur die 10 gebooie te onderhou sal hulle God en ook mekaar as volksgenote liefhê.
Die hartseer realiteit is dat ons regdeur die Ou Testament sien hoedat Israel nie die 10 gebooie kan uitleef nie. Enkele hoofstukke later in Eksodus \ 32 word beskryf hoe Israel ’n goue kalf aanbid het. Al die profete-boeke beskryf hoe God sy profete gestuur het juis omdat Israel sy gebooie oortree. Die profete roep die volk keer op keer om hulle tot die Here hul God te bekeer.
Kan ons of Israel die Sinaïtiese verbond onderhou?
As ons al die gebooie van God kon onderhou dan was ons volmaak en het in ’n herstelde verhouding met Hom geleef. In Sondag 44 van die Heidelbergse Kategismus bely ons dat nie een van ons hierdie gebooie van God ten volle kan nakom nie. Vanuit hierdie gebooie leer ons egter hoe om God te dien.
Die Heilige Gees werk ook in ons om na Christus te verlang. Christus is die volmaakte Seun van God wat al sy gebooie volmaak onderhou het. Hy het vir ons sonde gesterf om ons in ’n herstelde verhouding met God te laat leef. Ons moet sonder ophou bid dat die Heilige Gees ons na die beeld van God mag vernuwe totdat ons na hierdie lewe die volmaakte heerlikheid bereik.
