Wat is God se siening oor oorlog?
In die Bybel lees ons van die Here as Krygsman en Vredevors. Lees hier hoe God oorlog sien, en hoe ons as gelowiges oor oorlog moet dink.
deur ds Dirk Meijer
Elke nou en dan word die wêreld geskud deur die nuus van nog ’n oorlog wat iewers uitbreek. Die koerante is tans vol van oorlog in Israel. Voor dit het Rusland se inval in Oekraïne die hoofopskrifte gehaal. Agterlangs word gepraat van ’n derde wêreldoorlog. Oorlog is niks vreemds nie, maar tog elke keer ontnugterend. Gerugte van oorloë is die laaste nuus wat die mens in sy eie land en omgewing wil hoor. Oorlog is ’n direkte gevolg van die sondeval.
Teen ons vrees vir oorlog is dit verrassend om dan in die Bybel te lees dat die HERE ook ’n krygsman is (Eksodus 15:3), en dat Hy ’n krygsman is wat ’n strydkreet aanhef teen sy vyande (Jesaja 42:13).
Dit raak nog moeiliker as ons in die Bybel hoor dat God vir Israel beveel het om oorlog te maak met die Kanaäniete en dat hulle gans en al uitgeroei moet word (Deuteronomium 7:1-6). Nog ingewikkelder is die profete wat aankondig dat God heidennasies stuur om oorlog te maak met Israel (Jeremia 51).
As oorlog ’n gevolg van sonde is, hoe kan dit wees dat God in sekere gevalle nie net oorlog goedkeur nie, maar selfs beskik en as krygsman op oorlog uittrek? Hoe is God, wat ’n Vredevors (Jesaja 9:5) is, ook ’n Wreker (Nahum 1:3)? Om reg hieroor te dink, moet daar ’n duidelike lyn getrek word tussen die oorloë van mense, en die oorlog van God.
Die heel eerste oorlog
Daar is een enkele oorlog, lánk voor die oorloë in Israel en Oekraïne en die eerste wêreldoorlog, waarby alle oorloë begin het. Die heel eerste oorlog was nie maar net ’n oorlog tussen mense nie. Dit was ’n oorlog teen God.
Die heel eerste oorlog het begin toe die Satan saam met ander engele teen God in opstand gekom het (Judas 1:6). In sy opstand teen God het die duiwel homself ook tot die mens gerig om saam met hom teen God te rebelleer. Adam en Eva het in die strik van die Satan geval. Terwyl hulle geskep was om in vrede met God te leef, het hulle ook hulleself in oorlog teen God gewapen.
Menslike oorloë vernietig vrede
Sedert die sondeval is die hele mensdom in oorlog met God gewikkel. Wanneer ons dink aan oorloë, is dit belangrik om hierby te begin. Wie is dit wat eerste die wapens opgeneem het? Wie het die vredesverdrag tussen God en die mens verbreek?
Dikwels word dit vir ons voorgehou asof die mens onskuldig op die aarde geleef het, en God die vrede kom versteur het. Asof die sewe Kanaänitiese volke in Deuteronomium 7 onskuldig die land bewoon het, en dan stuur God ’n ander volk om hulle te vernietig. Of asof Israel ewe onskuldig gewoon het in hulle eie land, en toe kom ontwrig God die vrede deur die Filistyne, Assiriërs en Babiloniërs.
Die teendeel is waar. Die mens leef nie onskuldig op die aarde nie. Die mens leef gewapend teen God, al van die sondeval af. Die bevel aan Israel om die Kanaäniete uit te roei, was juis omdat die Kanaäniete se onreg vol geword het voor die HERE (Genesis 15:16). Wanneer die HERE nasies opwek om te veg teen Israel, is dit omdat Israel van God afvallig geword het. Oorlog begin altyd by die mens se opstand teen God.
Die tientalle oorloë tussen volke in ons eie dag, is net nog ’n bewys van die mens wat nie die vrede van God soek nie. Menslike oorloë vernietig vrede, en die heel eerste vrede wat vernietig is, is die vrede met God.
God se oorlog bewerk vrede
Wanneer God as ’n krygsman op oorlog uittrek, is dit anders as mense. Mense begin oorloë. God eindig oorloë. Mense se oorloë vernietig vrede. God se oorlog bewerk vrede.
Anders as die tientalle oorloë van mense, is daar net een enkele oorlog wat God voer. God tree as ’n krygsman teen die Bose op. Meer nog: Hy maak nie net oorlog nie, Hy wen ook. As God as krygsman uittrek, is die oorlog reeds beslis.
Die oorlog van die HERE loop altyd uit op vrede. Jesus Christus is die Vredevors wat hierdie oorlog reeds oorwin het toe Hy aan die kruis gesterf het vir ons sondes en opgestaan het uit die dood. Daardeur het Hy vir ons vrede met God gegee. Wanneer mense ’n oorlog wen, is daar vir ’n rukkie lank vrede net totdat die volgende oorlog kom.
Toe Christus die Bose oorwin het, het Hy ewige vrede behaal. Hierdie vrede ontvang ons nou reeds om in vrede met God te leef. Om hierdie rede is God tegelykertyd ’n Krygsman en Vredevors. Deur oorlog heen het Hy vir ons vrede behaal. Die oorlog wat óns as mens begin het, het Hy as God beëindig.
Hoe moet gelowiges dan oor oorlog dink?
Vanuit die vrede wat Christus bewerk het, moet gelowiges anders dink oor oorlog in ons eie dag. Soos wat God nie die oorlog tussen Hom en die mensdom begin het nie, mag geen mens ’n oorlog met ’n ander mens begin nie.
Die mens mag homself wel verdedig, soos wat God sy eie eer verdedig teen die Bose wat teen Hom in opstand gekom het. Dit is nie ons plek om die wapens eerste op te neem nie. Wanneer ander egter die wapen opneem, dan is dit ons taak om die Godgegewe gawe van lewe te bewaar en onsself te beskerm.
Bo alles moet ons die groot oorlog sien wat God reeds vir ons oorwin het. Ons vrede is in die hemele – en die oorloë hier op aarde kan dit nie van ons ontneem nie.
