Hoe bly ek dankbaar ongeag van wat in my lewe gebeur?
deur ds. Jan-Louis Lee
Dankbaarheid is ’n belangrike deel van die Christelike geloof. Ons word oortuig van ons sonde en ellende, ons leer hoe Christus ons daarvan verlos. En dan is daar ’n verantwoordelikheid op die verloste kind van God om met sy hele lewe dankbaarheid aan God te betoon.
’n Oproep tot dankbaarheid in Paulus se briewe
Die Bybel wemel van die oproepe tot dankbaarheid: Wanneer Paulus in die Nuwe Testament aan die verskillende gemeentes skryf; is daar dikwels ’n verwysing na die blydskap van die apostel oor hulle geloof; en ’n oproep aan die gemeente om altyd dankbaar en bly te wees in die Here in hul daaglikse handel en wandel.
Trouens, Filippense is die Christen se gids oor dankbaarheid en blydskap! In 1 Tessalonisense 5:18 hoor ons dat ons in alles dankbaar moet wees.
Maar dis nie so maklik om altyd dankbaar te bly nie
En hierin vind ons dan ’n ooglopende teenstrydigheid met die praktyk van ons Christelike lewenswandel. Ons ervaar dikwels moeite en verdriet; groot beproewings en dinge wat ’n mens juis die teenoorgestelde van dankbaar laat voel:
- Wanneer geliefdes sterf of ernstig seerkry.
- Wanneer armoede my tref.
- As ons deur diefstal, rampe ensovoorts alles verloor.
- Wanneer die ekonomiese en politieke omstandighede van die dag my knel.
- Wanneer ek in sonde val en daar afstand tussen my en my Hemelse Vader kom.
Dan is dit asof ’n rots (nee, ‘n berg!) voor my kom lê; of daar te veel van my verwag word en ek skaars in die oggende uit die bed kan opstaan. Dit is daardie klip in die maag; daardie huiwering om met take te begin, ’n traagheid wat deurslaan en, eindelik my geloof skaad.
Hoe behou ek altyd my dankbaarheid?
Hoe kan ek dan in die slegste denkbare tye dankbaarheid vind, en dankbaar lewe uit die hand van die Here?
As jy so voel; nóú, wanneer jy hierdie woorde lees; is sekerlik die belangrikste gedagte wat ons moet onthou dat ons verlossing in Christus nie iets is wat eb en vloei soos die golwe van die see nie. In Christus is dit ’n sekerheid, dit is ’n konkrete waarheid dat Jesus Christus “die Weg, die Waarheid en die Lewe” is (Johannes 14:6).
Jy is duur gekoop (1 Korintiërs 6), en daar is absoluut niks wat jou uit die hand van jou Vader kan ruk nie (Romeine 8:31-39). Dit is ’n objektiewe waarheid – dit is so, of jy nou depressief is, of jy nou ondankbaar is, of jy beproef is. Kinders van die Here kan nie uit die geloof uit val nie. Watter geweldige troos is dit nie! As jy glo dat jy verlos is, kan niks daaraan verander nie.
Tog moet Christene altyd dankbaar wees
En tog is die ander kant van die saak net so waar en belangrik – Christene is nie suurgesig-mense wat met ’n slagoffer-mentaliteit deur die lewe loop nie.
- Daarom vind ons ook telkens in die Skrif voorbeelde van gelowiges wat onder die ondraaglikste van omstandighede denkbaar, steeds in geloof aan ons Verlosser en Saligmaker – Jesus Christus – vasgehou het. Gaan lees bloot Hebreërs 11; en beleef daarin hoe gelowiges tot die dood toe vervolg is.
- Die bloedspoor van vervolging loop deur die boek Openbaring; waar ons in die eerste hoofstukke (2 en 3) lees van gemeentes wat gekrimp het omdat die lidmate een na die ander deur die heidense Romeinse ryk afgemaai is!
- Paulus skryf in gevangenskap vir die gemeente aan Filippi dat hulle in alles bly moet wees (Filippense 4). Dit is merkwaardig: Op pad na ’n gewisse dood (hy is volgens oorlewering onthoof) sê hy vir God se gemeente dat dankbaarheid en vrede oor hulle sal heers.
So hoe is dit moontlik vir Christene om dankbaar te bly?
Ons moet besef dat die lewe nie oor ons eer en plesier gaan nie; maar oor God. Besef dat ons voor die Almagtige ’n roeping het, dat Hy my liefhet; maar dat ek nie die deurslaggewende figuur in hierdie verhaal is nie – God is!
God het ’n groter doel en roeping met my lewe – tot opbouïng van die koninkryk. Daarom moet ek in getrouheid, in alle omstandighede, volhard. In voorspoed dankbaar, in teëspoed geduldig.
Geen ander plek leer ons dit beter as Filippense 4:13 nie:
Ek is tot alles in staat deur Christus wat my krag gee.
Ons moenie Filippense 4:13 verkeerd verstaan nie
Dié teksvers word dikwels verdraai. Dit word aangehaal om te probeer bewys dat Paulus hiermee sê dat gelowiges in terme van hul geestelike vermoëns onstuitbaar is. Of dat Christene met die Here se hulp enigiets kan regkry, super-suksesvolle wesens is. Of dat jy enigiets kan vermag, ja daar is niks wat jy nié kan doen nie … mits jou geloof sterk genoeg is.
Maar daar kan nie ’n meer troostelose boodskap as hierdie wees nie. Dit sou beteken dat jou verhouding met Christus, én jou verlossing, afhang van hoe sterk jou geloof is. Die een dag voel jy dan onstuitbaar en sterk, die volgende dag depressief en afgemat. Soms is ons geloof sterker, soms swakker. Dít kan nie werk nie.
Die agtergrond van Paulus se woorde in Filippense 4:13
In sy brief aan die gemeente in Filippi bedank Paulus hulle onder andere vir die lewensmiddele wat hulle vir hom in die tronk gestuur het. Wanneer hy hulle bedank sê hy dat die dankbaarheid oor hulle gesindheid teenoor hom gaan, en nie soseer dit wat hulle gestuur het nie.
Paulus sê dan: “in elke opsig en in alle dinge is ek onderrig” (Filippense 4:12). Die stam van die Griekse woord onderrig, is iets in die lyn van ‘om ’n geheim te leer’. Wat Paulus hier bedoel is dat dit ’n geheim is wat hy geleer het deurdat God dit op besondere wyse aan hom geopenbaar het. Deur sy lewe het die Here hom begelei om hierdie groot geheim te leer en te verstaan: om vergenoeg te wees in die voorsienigheid van die Here.
Dan sê Paulus dat hy weet “om oorvloed te hê sowel as om gebrek te ly” (Filippense 4:12). Soms het hy armoede ervaar, en ander kere was daar oorvloed. Soms het hy honger gely, en ander kere het hy genoeg gehad om te eet. Maar in elke situasie was dit wat die Here vir hom daarin beskik het, genoeg.
Wat bedoel Paulus met sy woorde in Filippense 4:13?
As Paulus sê dat hy tot alles in staat is beteken dat hy dit alles kon dra:
- Dat hy die oorvloed uit die hand van die Here kon geniet en waardeer, sonder dat dit hom oorweldig en ingesluk het, sonder dat hy dit die groot doel van sy lewe gemaak het.
- Dat Hy dan aan die ander kant die armoede van die lewe kon ly, honger kon wees en staande gebly het, sonder om in sy moed gebreek te word, sonder om opstandig te word, sonder om in die geloof te verslap.
Ja, om tot alle omstandighede in staat te wees, beteken om vergenoeg te wees in die voorsienigheid van die Here!
Wat beteken Filippense 4:13 vir ons dankbaarheidslewe?
Dit beteken nié dat alles – selfs die dinge wat in die lewe swaar is – skielik lekker of makliker is nie. Maar dit beteken dat gelowiges alle soorte omstandighede kan deurstaan, in die geloof kan trotseer sonder om in die geloof te verslap, sonder dat ons moed daardeur gebreek word:
- Om nie so deur die oorvloed van goeie tye oorweldig te word, dat dit al is wat ons kan najaag nie;
- Om nie deur swaar tye gebreek te word nie.
So gesien is dit moontlik om selfs onder die moeilikste van omstandighede dankbaar en getroos te leef – want dit is iets van buite onsself wat ons van die Here ontvang.
As jy vandag gedruk voel en deur omstandighede gedruk voel tot ondankbaarheid; mag die Here jou deur sy Gees die genade gee om aan Hom vas te gryp en in die sekerheid van Christus se voltooide werk vorentoe te beur!
