Moenie ’n afbeeld van God maak nie
deur Schalk Buys
Die tweede gebod vind ons in Eksodus 20 vers 4 tot 6 en is naas die vierde gebod die langste gebod in terme van woorde en is as volg:
4. Jy mag vir jou geen gesnede beeld of enige gelykenis maak van wat bo in die hemel is, of van wat onder op die aarde is, of van wat in die waters onder die aarde is nie.
5. Jy mag jou voor hulle nie neerbuig en hulle nie dien nie; want Ek, die Here jou God, is ‘n jaloerse God wat die misdaad van die vaders besoek aan die kinders, aan die derde en aan die vierde geslag van die wat My haat;
6. en Ek bewys barmhartigheid aan duisende van die wat My liefhet en my gebooie onderhou.
“Die tweede gebod is mos bedoel vir daardie dom, outydse mense,” kan sommige mense nou dink. Daardie mense wat afgode uit hout gekerf het moes hierdie wet hê omdat hulle nie van beter geweet het nie.
Mens sal dink dat die tweede gebod vandag nie so relevant vir die mense is nie, natuurlik buiten die Rooms-Katolieke Kerk en baie Charismatiese kerke met hul afbeeldinge van die Vader en Christus. En tog is dit. Ons moet nou nóg meer bedag wees op die afbeeldings wat ons maak.
Vandag se afbeeldings is anders
Ons beelde is vandag nie meer van hout of yster of goud nie, party maal is hulle gemaak van gekleurde glas of marmer of van rolprentfilm of verf. Ons afbeeldings van God gaan gepaard met ons idees en hou baie nou verwant met die eerste gebod – ons afgode word beelde in ons gedagtes.
Vandag bevind ons onsself in ’n tyd van ’n “onbewuste” afgodediens. Afgode word “onbewus” deur ons geskep. Daarom is dit so belangrik om weer opnuut ons aandag op die tweede gebod te fokus.
Ons vind dit in 1 Samuel 15:23 dat om eiegesind te wees gelykstaande is aan die bedrog van afgodery – ons eie idees en oortuigings is belangriker as wat God in sy Woord vir ons openbaar. Ons begin nou meer en meer raaksien hoe die tweede gebod vandag in ons samelewing nog daagliks oortree word.
Dien God soos Hy gedien wil word
Die Heidelbergse Kategismus haal Deuteronomium 12:30 aan om te wys dat ons manier hoe ons God moet dien in ooreenstemming moet wees met God se Woord. Ons mag nie dink dat God tevrede met ons lof aan Hom gaan wees as ons Hom nie dien soos Hy gedien wil word nie, soos Hy ons instruksie gee om Hom te dien nie.
Afbeeldings wat ons vandag maak
Ander afbeeldings wat gemaak word, word in films en rolprente gesien. Die nuutste inkarnasie hiervan is die beroemde en gewilde The Chosen, wat gaan oor Christus se bediening op aarde en oor Christus se dissipels. Hierdie reeks het baie vinnig kritiek opgetel, waarvan die oortreding van die tweede gebod die hoof kritiek moet wees omdat hulle Christus uitbeeld deur die akteur wat Christus probeer vertolk (en dadelik en uitermatig te kort skiet aan ons Here Jesus Christus).
Dieselfde kritiek moet behou word as ons praat oor Kinderbybels wat Christus en God probeer uitbeeld. Om so te doen, selfs net om te waag om dit te doen is lasterlik. Die mens kan nie ten volle God in enige prent uitbeeld nie en dus is die aksie om dit te doen nie net oortreding van die tweede gebod nie maar ook van die eerste en die derde gebod.
Die oortreding van die tweede gebod, net soos al die wette in die tien gebooie, vloei dan ook oor na die volgende gebod – dat jy nie God se naam ydellik gebruik nie; dat ons nie lieg oor God se karakter en karaktereienskappe nie of Hom gelyk stel met enige ander wese wat bestaan nie want om so te doen is om te laster.
Wat is die praktiese toepassing van die tweede gebod van die tien gebooie vir ons vandag?
Die tweede gebod is daar om ons te waarsku om te waak teen afbeeldinge van God te maak in ons lewens; wees dit in films, prente, boeke en selfs ons eie persepsies oor wie God is. Ons moet God dien en loof soos Hy Homself openbaar aan ons in sy Woord en op geen ander manier nie.
Ons mag nie God se eienskappe verduister of een groter maak as ’n ander nie want om dit te doen is om ’n afbeelding te skep van wie God werklik is; die Drie-enige, liefdevolle, ewige, toornige, regverdige, alwetende, alomteenwoordige, almagtige, gevreesde skepper van die heelal. Selfs hierdie beskrywing van God is nie genoegsaam om God ten volle te beskryf nie, maar laat ons God dan eerder op grond van sy Woord leer ken en Hom ken soos Hy Homself aan ons openbaar.
